Sirkeli su ile temizlik veya sirkeyle temizlik yapmanın en iyi yanı kumaşlara ve yüzeylere zarar vermeyecek kadar yumuşak, ancak inatçı lekelerden ve birikintilerden kurtulacak kadar güçlü olmasıdır. Tezgahları temizlemek, aynaları ve camları silmek, armatürleri parlatmak, çamaşır ve bulaşıkları yıkamak gibi pek çok alanda sirkeyle temizlik yapılabilir.
Sirke, ev temizliği için doğal, güvenli ve etkili bir seçenektir, bu nedenle temizlik rutininize rahatlıkla dahil edebilirsiniz. Bu yazıda sirkeyle temizlik konusunda merak ettiğiniz tüm detaylara değindik…
Sirkeli su ile temizlik yapmanın faydaları
Sirkeyle temizlik yapmanın birçok faydası olduğu biliniyor. Bu faydalardan en önemlisi de güvenli bir dezenfektan olarak kullanılabilir olmasıdır. Bilimsel çalışmalar, sirkenin antimikrobiyal özelliklere sahip olduğunu ve aşağıdaki gibi çeşitli gıda kaynaklı patojenleri etkili bir şekilde ortadan kaldırabildiğini göstermiştir:
- E. coli
- Salmonella
- Listeria monocytogenes
Sirkeli su ile temizlik yapmak, evdeki bu mikropların çoğunu azaltabilir ve bu özellikle mutfak yüzeyleri için idealdir. Ancak, sertifikalı bir dezenfektan olarak kabul edilmediğinden, tam anlamıyla mikropları öldürme garantisi yoktur ve tek başına bir dezenfektan olarak kullanılmamalıdır.
Temizlik için hangi sirke kullanılmalı?
Sirke çeşitleri oldukça geniş bir yelpazeye sahiptir. Temizlik için genellikle beyaz sirke tercih edilir ve bu ucuz malzeme mutfakta ve birçok farklı alanda kullanım için en idealidir. Ancak elma veya üzümden üretilen renkli sirkeler temizlenmek istenen yüzeyi renklendirebilirler. Bu nedenle temizlikte kullanılması pek önerilmez.
Bazı sirke türleri ise tamamen temizlik uygulamaları için özel olarak geliştirilmiştir. Örneğin, temizlik sirkesi olarak satılan sirkeler yaklaşık olarak %6 oranında asetik asit içerirken, beyaz sirkenin asetik asit içeriği %5’tir. Asit içeriğindeki bu artış temizleme gücünü artırabilir, ancak her zaman daha fazla asit daha iyi sonuçlar doğurmayabilir. Endüstriyel sirkeler yaklaşık olarak %20 ila %30 arasında asetik asit içerdiğinden ev temizliği için uygun olmayabilir.
Sirke ile ev temizliği nasıl yapılır?
⚠ Sirkeyi çamaşır suyuyla karıştırmayın. Bu iki bileşenin birleştirilmesi, klor gazı oluşturacağından son derece tehlikeli olabilir.
Temizlik için sirkeli su nasıl hazırlanır? Temizlenecek alana göre hazırlık yapılması gerekir, bununla birlikte sirkeli suyu bazı özel dokunuşlarla daha etkili hale getirebilirsiniz. Örneğin, daha hoş bir koku ve etki için bir ölçü sirkeyi bir ölçü su ile karıştırıp birkaç damla güzel kokulu uçucu yağ (örneğin limon yağı) ekleyerek çok amaçlı bir sirke spreyi oluşturabilirsiniz. Bunun dışında aşağıdaki önerilere de göz atın:
✅Sirke ile cam silme: Sirkeli su ile temizlik için deneyebileceğiniz yöntemlerden biri cam silmektir. Özellikle beyaz sirke, cam ve pencerelerin temizliği için mükemmel bir yardımcıdır. Pencerelerinizi ve camları parlatmak için sirkenin bu etkili kullanımı sayesinde iz bırakmayan temiz bir yüzey elde edebilirsiniz. Sirkeyi kullanmak oldukça basittir, sadece suyla seyreltin ve elde ettiğiniz karışımı bir sprey şişesine dökün. Cam yüzeylerinizi temizlerken sirke karışımını püskürtün ve yumuşak bir bez kullanarak yüzeyi silin. Sirkenin etkisiyle, kirlerin ve lekelerin hızla yok olduğunu göreceksiniz. İsterseniz sirkeyi ılık veya sıcak suyla seyrelterek bu etkiyi daha da artırabilirsiniz.
✅Sirke ile Ahşap mobilya silme: Sirke ile ev temizliği için deneyebileceğiniz bir diğer şey de ahşap mobilya silmektir. Ahşap mobilyalarınızın bakımı ve temizliği için 1/4 bardak beyaz sirke ile bir bardak zeytinyağını birleştirerek harika bir karışım elde edebilirsiniz. İsterseniz, bu karışıma birkaç damla limon veya portakal yağı da ekleyebilirsiniz. Bu özel formül ahşap mobilyalarınızın parlaklığını korurken eşyalarınızı temiz, sağlıklı ve canlı tutmanıza yardımcı olacaktır.
✅Halı yıkama: Sirkeyle temizlik yapmanın bir diğer seçeneği de halılarınızı yıkadıktan sonra durulama suyuna sirke katmaktır. Bu sayede kir ve sabun kalıntıları kolayca ortadan kalkar ve halılarınız daha uzun süre temiz kalır.
✅Evi sirkeli suyla silmek: Bir diğer uygulama yöntemi sirkeyle ev silmek. Peki sirkeli su ile ev silinir mi? Evet, kesinlikle silinir ve silmelisiniz. 1 kova suya 1 su bardağı beyaz sirke ekleyin ve bu suyla evin zeminini silin. Evi sirkeli suyla silmek ne işe yarar diyorsanız, sirke evinizin çok daha temiz olmasına ve ailenize daha sağlıklı bir ortam yaratmanıza yardımcı olur. Ayrıca bazı inanışlara göre kötü enerjiler de bu sayede ortamdan uzaklaşır!
Sirkedeki asetik asit, güçlü balık kokusu üreten ve sadece suyla kurtulmanın zor olabileceği kokulu aminleri nötralize etmeye yardımcı olabilir.
Mutfakta sirkeyle temizlik nasıl yapılır?
Mutfak temizliği için sirke kullanmak doğal ve çevre dostu bir seçenek sunar. Sirke kullanarak mutfak eşyalarınızı temizlerken aynı zamanda kimyasal maddelerden de kaçınmış olursunuz.
✅Buzdolabı: Buzdolabınızı sağlıklı bir şekilde temizlemek istiyorsanız kimyasal maddelerden kaçının. Bunun yerine, buzdolabı yüzeylerini temizlemek için beyaz sirke tercih edebilirsiniz. Sadece bir miktar beyaz sirkeyi bir bez üzerine dökün ve bu bezle buzdolabının içini silip ardından kurulayın.
✅Tezgah: Mutfak tezgahını beyaz sirkeyle kolayca temizleyebilirsiniz. Sadece biraz beyaz sirkeyi tezgahın yüzeyine püskürtün ve sonra nemli bir bezle silin. Ancak granit veya mermer gibi özel yüzeyler için sirke kullanmaktan kaçının. Bu tür yüzeyler için daha hafif temizlik malzemeleri tercih etmelisiniz.
✅Mikrodalga: Sirkeyi suyla karıştırarak cam bir kaba koyun. Sonra bu karışımı mikrodalgada iki ila üç dakika boyunca veya kaynamaya başlayana kadar ısıtın. Ardından, mikrodalga içindeki kirleri kolayca silip temizleyebilirsiniz.
✅Kesme Tahtaları: Kesme tahtalarını temizlemek için de beyaz sirke kullanabilirsiniz. Sirkeyi tahtanın yüzeyine püskürtün ve biraz bekledikten sonra iyice durulayın. Bu işlem kesme tahtanızı temizlemek ve hijyenik tutmak için etkili bir yöntemdir.
✅Lekeli Plastik Kaplar: Eğer plastik kaplarınızda lekeler varsa, bu sorunu çözmek için beyaz sirkeyle temizlik yöntemini deneyebilirsiniz. Sirkeli suyla temizlik için bir kaba su doldurun ve bir miktar sirke ekleyin. Plastik kapları sirkeli suya koyun ve bir süre bekleyin. Ardından yıkayıp kurulayın.
✅Bulaşık makinesi: Bulaşık makinesinin ana boşluğunun içindeki tabanına bir bardak sirke döküp, içinde bulaşık veya deterjan olmadan boş olarak çalıştırın. Böylece içindeki birikintiler kolayca temizlenip suyla akar gider.
Banyoda sirke ile temizlik nasıl yapılır?
Beyaz sirke banyo yüzeylerini parlatma konusunda gerçekten harika bir yardımcıdır. Beyaz sirkenin temizlik konusundaki maharetini görmek için işte size bazı öneriler:
✅Küvet ve lavabo gideri: Banyo giderinin etrafındaki alanı temizlemek için kapalı giderin etrafına 1/2 bardak beyaz sirke dökün ve birkaç saat bekleyip fırçalayın. Ardından durulayın. Aynı şekilde küvetinizi de sünger eve sirkeli suyla hafifçe ovarak temizleyebilirsiniz.
✅Klozet temizliği: Klozete bir bardak sirke dökün ve 1 gece bekletin. Ertesi gün üzerine karbonat veya boraks serpip fırçalayın ve ardından yıkayın.
✅Duşakabin: Sirkeyi kaynatıp biraz ılımaya bırakın. Yumuşak bir sünger kullanarak ılık sirkeyle duş kapısını ve duvarları yarım saat kadar silin. Ardından süngerin üzerine karbonat döküp alanı tekrar silip son olarak iyice durulayın. (Ayrıca okuyun: Duşakabin Camı Nasıl Temizlenir? Pratik Çözümler).
✅Duş Başlığı: Duş başlığınızı temizlemek için çıkarın ve gece boyunca bir kova beyaz sirke içinde bekletin. Sirke, su akışını engelleyen mineral birikimlerini etkili bir şekilde çözecek, ayrıca sert su lekelerinden de arındıracaktır. Son olarak, sirke kalıntılarından kurtulmak için duş başlığını sıcak suyla iyice durulayın.
✅Fayans yüzeyleri: 1 bardak beyaz sirkeyi yarım kova ılık suyla karıştırın. Fayans duvar ve zemini bu suyla silin.
Sirkeyle Çamaşır Yıkama
Çamaşırlarınızın renklerinin canlılığını muhafaza etmek ve solmalarını engellemek için, havlu ve giysilerinizi tavsiye edilen deterjan miktarının yarısı kadar ve ek olarak yarım bardak beyaz sirke ile yıkayabilirsiniz. Bu basit yöntem, çamaşırlarınızın daha uzun süre temiz ve yeni kalmasına yardımcı olabilir.
Ayrıca sirkenin yumuşatıcı özelliği de vardır. Son yıkama veya durulama suyuna bir bardak sirke atarak yumuşatıcı maliyetinden de tasarruf etmiş olursunuz.
Sirke Kullanılmaması Gereken Alanlar ve Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Sirke asiditesi doğal taş yüzeyler için uygun değildir. Tezgahınızı aşındırır ve parlaklığın çoğunu ortadan kaldırır. Bu nedenle aşağıdaki malzemelerde sirke kullanmanız önerilmez:
- Granit
- Sabuntaşı
- Mermer
- Kireçtaşı
- Traverten
- Oniks
- Kuvars
- Taş yüzeyler gibi ahşap zeminler de sirkeden zarar görebilir. Asit cilayı çözerek zemininizin soluk ve yıpranmış görünmesine neden olabilir. Bu yüzden sirke kullanmanız gerekiyorsa mutlaka sirkeyi suyla sertin. Örneğin 1 litre suya yarım çay bardağı sirke gibi.
- Sirke, paslanmaz çelik ve emaye dökme demir yüzeylerde etkilidir ancak çoğu metal için aşındırıcı olabilir. Lekelenmeyen paslanmaz çelik gibi bazı paslanmaz çelik çeşitleri bile sirke nedeniyle bozulabilir. Sirkeyi metal pişirme kapları, tezgahlar ve cihaz yüzeylerinde kullanırken dikkatli olun.
- Ütüler mineral birikintilerini toplasa da çoğu üretici, mineral birikimini gidermek için ütü temizliğinde sirke veya sirke bazlı temizleyiciler kullanılmaması gerektiğine karşı uyarıyor.
- Sirke, metal parçaları aşındırabilecek asitli bir sıvı olduğundan elektronik eşyaların iç temizliğinde önerilmez. Ancak fişi çekilmiş dizüstü bilgisayarların ve bilgisayar ekipmanlarının dış yüzeyi, mikrofiber bir beze püskürtülen su ve sirke karışımıyla güvenli bir şekilde silinebilir; elektrikli cihaza değil beze püskürtün ve tekrar fişe takmadan önce kuruduğundan emin olun.
Beyaz Sirke Temizlik Yaparken Nerelerde Nasıl Kullanılır?
Beyaz sirke ile ev temizliği yaparak daha sağlıklı ve daha hijyenik bir ortam sağlanabilir. İnsan sağlığı için zararlı kimyasal maddeler içeren deterjanlar yerine beyaz sirke gibi doğal ürünler tercih edebilirsiniz. Sirkenin mikrop kırma ve bakteri önleme özelliği sayesinde temizlikte kullanılması, hijyenik bir ortam sağlamada büyük destek sunar. Peki temizlik yaparken beyaz sirke nasıl kullanılır?
İşte beyaz sirke ile temizlik yaparken nelere dikkat edilmesi ve nerelerde kullanılabileceği ile ilgili detaylar:
- Sirkenin ev temizliğinde en sık kullanıldığı yer genellikle mutfaktır. Özellikle fırın içinde oluşan ve çıkarılması zor kirleri beyaz sirke yardımıyla daha zahmetsiz bir şekilde çıkarabilirsiniz. Bu lekelerin çıkarılması için 1 su bardağı su ve yarım çay bardağı sirkeyi ısıya dayanıklı cam bir kaba koyun ve kabı fırına yerleştirip fırını yüksek derecede çalıştırın. Isınan sirke yavaş yavaş buharlaşmaya başlayacak ve bu buhar da lekelerin yumuşatıp kolayca temizlenmesine yardımcı olacaktır.
- Bulaşık makineleri de düzenli olarak temizliği yapılması gereken mutfak araçlarındandır. Bu konuda kimyasal deterjanlar yerine doğal malzemelerden yararlanmak daha sağlıklıdır. Bunun için bir su bardağı su ile karıştırılmış sirke bulaşık makinesinin içine konulur ve deterjansız olarak makine çalıştırılır. Bu sayede hem biriken kirler temizlenir hem de kötü koku giderilir.
- Beyaz sirke bulaşıkları parlatmada da oldukça etkilidir. Bunun için bulaşık makinesinin parlatıcı kısmına bir miktar sirke koyarak bulaşıkları yıkamak yeterli olacaktır.
- Banyo seramiklerinin arasında biriken kirlerin temizlenmesi için 4 litre su içerisine yarım bardak beyaz sirke, yarım bardak amonyak ve bir miktar boraks konularak yumuşak bir bez ile silme yöntemi uygulanabilir.
- Küvetler zaman içinde kir tutar. Bu kirlerin temizlenmesi için de beyaz sirkeden yararlanılabilir. Bunun için küveti sıcak su ile doldurun ve içine 3 su bardağı sirke ekleyin. 3-4 saat kadar bu şekilde bekletin ve daha sonra küveti boşaltıp temiz suyla durulayın. Bu şekilde küvetinizin temizlendiğini göreceksiniz.
- Klozetlerde biriken kirlerin temizlenmesi için 2 su bardağı sirke klozet kenarlarına dökülür ve 1 gece bekletilir. Sifonun çekilmesinin ardından klozetin temizliği sağlanacaktır.
- Kıyafetler ya da her hangi bir kumaş üzerinde oluşan lekelerin çıkarılması için su ile karıştırılan sirke leke üzerine dökülür ve sonrasında normal yıkama yapılır. Bu yöntem ile en zor lekelerin bile çıkarılması mümkün.
- Çamaşır makinelerinin rutin temizliği için 2 su bardağı sirke makineye konulup içinde çamaşır olmadan kısa programda yıkanabilir.
- Evin bütün odalarında bulunan parkelerin ve fayansların temizliği için de sirke kullanabilirsiniz. Bunun için 4 litre suyun içine 1 kahve fincanı sirke eklenip bu su ile zemin temizliği yapabilirsiniz.
- Bir litre suyun içine 2 su bardağı sirke koyarak camlarınızı silerseniz çok daha parlak olmalarını sağlayabilirsiniz.
📌 Evi sirkeli suyla silmek diyanet ve hadis kaynaklarına göre, evdeki kötü enerjiyi de temizler. Elbette bu bir iddia. Diyanetin böyle bir açıklaması olup olmadığını merak edenler direkt Diyanet işleri Başkanlığı ile iletişime geçip konuyla ilgili daha net bilgi alabilirler. Ayrıca kapı eşiğini sirkeyle silmek nazara iyi gelir mi, Sirkeli suyla evi silmek büyüyü bozar mı, dinimizde sirke ile temizlik var mı vb. gibi ilginç sorular da sıklıkla merak edilip cevap arananlar arasında. Yine bu tür soruların cevabı için Diyanet işleri ile görüşmek sorularınıza yanıt bulmanıza yardımcı olabilir.
Sıkça Sorulan Sorular
- Beyaz sirke temizlik için güvenli midir? Evet beyaz sirke, toksik olmayan ve çevre dostu, güvenli ve doğal bir temizlik çözümüdür.
- Elma sirkesi temizlik amacıyla kullanılabilir mi? Elma sirkesi temizlikte etkili olsa da beyaz sirke sizin için en iyi seçimdir. Çünkü hem leke bırakmaz hem de biraz daha asidik olduğundan daha güçlü bir temizleyici olarak kabul edilir.
- Temizlik için sirke ve karbonat karıştırılabilir mi? Temizlik uzmanlarına göre sirke ile karbonatı karıştırmak tehlikeli değil ve hatta etkili bir temizleyici olabilir.
- Sirkeli su ile temizlik yapmak küf oluşumunu önler mi? Evet sirke, küfü yok etmenin doğal ve toksik olmayan bir yolu olarak kullanılabilir. Bir sprey şişesi kullanarak seyreltilmemiş sirkeyi doğrudan küflü bölgenin üzerine püskürtün, bir saat bekleyin ve bir fırçayla ovalayıp temizleyin.
- Beyaz sirke koku bırakır mı? Beyaz sirkenin belirgin bir kokusu olsa da kuruduktan sonra bu koku genellikle hızla dağılır.
