Fıtık Nedir?
Fıtık, çeşitli sebeplerden dolayı iç organların normalde bulunması gereken yerden taşması ya da dışarı çıkmasıyla oluşan bir hastalıktır. Yaşamın yoğun temposu; masa başı işler, bilgisayar başında uzun zaman geçirme, hamilelik, şişmanlık ve hatta stres fıtığa sebep olabilir.
Fıtığı olanlar sıklıkla kramp, ağrılı ve sancılı geceler, bacaklarda, kollarda ve parmaklarda hissizlik gibi şikayetlerde bulunurlar. Bu sıkıntılar fıtığın başlangıç aşamasında fazla zarar vermese de ilerleyen safhalarda, önlem alınmadığı takdirde, çok daha ciddi sonuçlar doğurabilir.
Fıtık Belirtileri Nelerdir, Fıtık Nasıl Anlaşılır?
Göbek fıtığı, uyluk fıtığı gibi çeşitlerinin yanı sıra bel ve boyun fıtıklarında da son zamanlarda büyük artışlar olmuştur. Bel ve boyun fıtığı riski daha çok beden işçileri, ev kadınları, uzun süre aynı pozisyonda çalışmak zorunda olanlar ve bilgisayar başında uzun zaman geçirenleri tehdit eder.
Fıtık vücudun çeşitli bölümlerinde görülebilen bir problemdir ve çeşitleri şunlardır:
- Karın ve göbek fıtıkları
- Diyafram fıtığı (diyafragma hernisi)
- Boğulmuş fıtık
- Femoral fıtıklar
- Obturator fıtık
- Bel fıtığı
- Boyun fıtığı
Bazı türlerin kendine özgü belirtileri vardır:
Kasık fıtığı belirtileri
Kasık fıtığı kadınlara oranla, erkeklerde çok daha sık görülür. Belirtileri şu şekildedir:
- Kasık veya skrotumda yumru, yanma ve ağrı hissi.
- Öksürme, gülme veya ağır kaldırıldıktan sonra aniden ortaya çıkan veya haftalar sonra bile ortaya çıkabilecek bir yumru.
- Kasıkta zayıflık ve ağırlık hissi.
Mide (Hiatal) Fıtığı Belirtileri
Bu fıtığın belirtileri oldukça şiddetli olma eğilimindedir. Mide fıtığının en yaygın belirtileri şunlardır:
- Mide ekşimesi
- Üst karın ağrısı
- Gastroözofageal reflü hastalığı.
Göbek Fıtığı Belirtileri
Göbek fıtığı genellikle hamile ve şişman kadınlarda sıklıkla görülen bir problemdir. Belirtileri:
- Göbek deliğinin dışarı doğru şişmesi
- Göbek çevresinde şekil bozukluğu
- Ağrı hissi
Çocuklarda görülen göbek fıtığı, şişlik çok büyük değilse, genellikle 1 yaşına geldiklerinde kendiliğinden geçer. Ancak 3-4 yaşlarına kadar geçmeyen ve kusurun belirgin derecede büyük olduğu durumlarda cerrahi müdahale gerekebilir.
Bel Fıtığı Belirtileri
Bel kısmında L1′den L5′e kadar 5 adet omur kemiği mevcuttur. Bu kemiklerin arasında disk denilen kıkırdaklar, bu kıkırdakların içinde yumuşak bir doku, dış kısmında ise daha sert bir doku bulunur. İç kısımdaki yumuşak dokunu dışarıya doğru taşması çevredeki sinirleri sıkıştırır ve bunun sonucunda bel fıtığı sorunu başlar.
Bel fıtığının yaygın belirtileri arasında şunlar vardır:
- Bel ve bacaklarda ağrı
- Sinirlerde uyuşma ve güçsüzlük hissi
- Özellikle bacaklarda refleks kaybına rastlanabilir
- Hareket ederken zorlanma
Fıtığın Nedenleri
Fıtığın en yaygın nedenleri arasında şunlar bulunur:
- Genetik yatkınlık,
- Obezite,
- Ağır kaldırma,
- Sigara kullanımı,
- Kabızlık,
- Prostat,
- Hamilelik ve doğum süreci,
- Cerrahi işlemler,
- Kemoterapi gibi tedaviler,
- Uyku apnesi,
- Kötü beslenme,
- Kitle ve tümörler,
- Diyabet,
- Daha önce fıtık problemi yaşamış olmak,
- Ağır sporlar,
- Bronşit, astım ve şiddetli öksürük.
Peki fıtık Nasıl Teşhis Edilir? Genellikle fizik muayene ile teşhis konabilir. Doktor, fıtığın boyutunu, yerini ve şeklini dikkate alarak geri itme eğilimini denetler. Bazı durumlarda, farklı komplikasyonlar olup olmadığını belirlemek için ultrason, röntgen veya kan testleri gerekebilir.
Tedavi Yöntemleri
Fıtığın tedavisinde iki faktör göz önünde bulundurulur: semptomların tipi ve şiddeti. Ameliyatsız fıtık tedavisi seçenekleri arasında geleneksel ilaçlar, fıtık korsesi ve yaşam tarzı değişiklikleri sayılabilir. Genellikle semptomları hafifleten bazı ilaçlar doktor tarafından tavsiye edilir. Bununla birlikte, konvansiyonel ilaçlar, yan etkilere sebep olabileceğinden, fıtık tedavisi için ilk tercihiniz olmamalıdır. Doğal tedaviler yarar sağlamadığı takdirde bu ilaçları doktor kontrolünde kullanmalısınız.
Öte yandan, büyümeye devam eden veya hapsedilme riski olan fıtık için gerekli tedavi yöntemi ameliyattır. Yalnız, ameliyatın son çare olarak kabul edilmesi gerektiğini unutmayın. Önce daha iyi bir yaşam tarzı ve bu durumu hafifletebilecek potansiyel doğal tedaviler için doktorunuza danışın. Tedavi için erken teşhis önemli. Tedavi edilmeyen ileri derece fıtıklar; kireçlenme, kemik yapısının değişime uğraması (kamburluk), hareket edememe, kangren gibi daha birçok hayati tehlike yaratabilir.
Fıtık Korsesi Faydalı mı?
Fıtık korsesi veya kemeri fıtığın hareket etmesini önlemek için yararlıdır. Bu korseler cildinize basınç uygulayarak çalışır. Büyük fıtığı olanlar veya daha ciddi cerrahi komplikasyon riski olan yaşlı hastalar genellikle korse kullanır. Yalnız, bu korsenin uzun süreli kullanımı tavsiye edilmez. Bir korsenin sağladığı konfor sadece geçici olma eğilimindedir ve tam bir tedavi yöntemi olarak kabul edilmemelidir. Korsenin sürekli kullanımı, cilt hasarlarına veya sürtünmeye bağlı enfeksiyon oluşumuna neden olabilir.
Fıtık Belirtilerini Hafifleten Doğal Çözümler
- Hint tohumu yağı: Hint yağı, mideyi ince bir şekilde kaplayarak iltihabı önler ve sindirim sistemini düzenler. Bu sayede mide fıtığı gibi sorunlar önlenirken var olan sorunların da belirtilerini hafifletir.
- Zencefil: Karın ağrısını hafifletir ve özofagusta mide suyu birikmesini önler, aynı zamanda fıtık hastalarının şikayetlerinin azalmasına yardımcı olur.
- Aloe vera: Aloe vera, fıtığı önleyici ve yatıştırıcı yeteneklere sahiptir, bu nedenle fıtık hastalarına fayda sağlayabilir.
- Meyan kökü çayı: Bu çay, mide ağrısına ve iltihaplanmaya karşı yardımcı olabilecek analjezik özelliklere sahiptir.
- Sebze suyu: Taze, organik olarak yetiştirilmiş ve GDO içermeyen sebzeler, besin değerleri ve antiinflamatuar özellikleriyle çok basit ve etkili bir tedavi olarak kullanılabilir. Sebze suyu, fıtık semptomlarını hafifletmeye ve karın boşluğunun iyileşmesini hızlandırmaya yardımcı olabilir.
- Buz torbası: Etkilenen bölgeye uygulandığında bir kasılmayı tetikleyerek vücutta iltihaplanmanın azalmasını sağlar.
Doğal yöntemlerin işe yaramadığı durumlarda muhtemelen problem ileri derecededir. Bu nedenle cerrahi müdahale ile bu soruna çözüm getirilebilir. Daha küçük fıtıklar ise doktor tarafından muayene edildikten sonra, elle fıtığın geriye itilmesi sağlanabilir. Ancak, bu işlemi mutlaka bir uzmanın yapması gerektiğini aklınızda bulundurun. Son yıllarda uygulanmaya başlayan bir diğer tedavi de Proloterapi tedavisidir. Bu yöntem ile fıtıklar tedavi edilirken aynı zamanda tekrarlaması da engelleniyor.
Peki proloterapi nedir? Proloterapi bir yenileme tedavisi olarak adlandırılıyor ve bu da yıpranmış, yapısı bozulmuş olan bağlar, eklemler, tendonlar ve yumuşak dokunun kendisini yenilemesi anlamına gelen, enjeksiyon sistemiyle uygulanan bir tedavidir.
Fıtık Oluşmasını Engellemek İçin Yapılabilecekler
Fıtığa neden olabilecek kas zayıflığını önlemek her zaman mümkün olmayabilir. Bununla birlikte, vücuttaki gerginliği azaltan ve potansiyel olarak fıtık gelişimini engelleyen teknikler de var. İşte dikkate alınması gereken bazı ipuçları:
- Nesneleri düzgün şekilde kaldırın. Sırt ve karnınız yerine bacaklarınızdan destek alarak ağırlıkları kaldırmanız, fıtık oluşumuna karşı basit bir önlem olacaktır..
- Sigara içmeyi bırakın.
- Aşırı dar giysilerden kaçının.
- Sağlıklı beslenme alışkanlıkları edinin. Doğal ve işlenmemiş gıdalar tüketin, yemeklerinizi ağır ağır yiyin ve bol bol çiğneyin.
- Yemekten hemen sonra yatmaktan kaçının.
- Ağır sporlar ve özellikle ağırlık kaldırma sporları fıtığı tetikleyen önemli faktörlerdendir. Bunu yaparken dikkatli olun.
- Obezite önemli bir risk faktörüdür. Bu nedenle fazla kilolardan bir an önce kurtulmaya çalışın.
- Stres fıtığa neden olan bir diğer sebeptir. Stresinizi hafifletmek için aromaterapi, akupunktur, meditasyon veya yoga en etkili yöntemler arasındadır.
