İnsan beyni düşüncelerimizi, hislerimizi, iletişim biçimimizi ve hatta ne tür bir insan olacağımızı belirleyen bir nevi komuta ve kontrol merkezidir. Dolayısıyla insan ilişkilerimizi, yeteneklerimizi, genel sağlığımızı ve çok daha fazlasını geliştirmek için beynin işlevlerini ve beyin gücünü optimize etmek hayati önem taşır. Aşağıdaki stratejileri uygulamak, beyin gücünü artırarak beyni genç ve dinç tutmak için doyurucu bir destek verebilir. Bu yöntemleri rutininize dahil ederek beyin sağlığınıza iyi bir yatırım yapabilirsiniz.
İşte beynin ve dolayısıyla zihnin işlevini sürdürmesine ve gücünü artırmasına yardımcı olabilecek en etkili yöntemler:
1. Beyin Fonksiyonlarını Egzersizle Artırabilirsiniz!
Egzersiz sinir hücrelerinin ara bağlantılarını güçlendirerek hasarlardan korur ve beynin optimum kapasitede çalışmasına yardımcı olur. Egzersiz yapmak, beyinde bulunan ve sinirsel sağlığı destekleyen birçok kimyasal maddenin tetiklenmesini sağlayarak öğrenme ve diğer bilişsel işlevlere doğrudan katkı sağlar.
Ayrıca düzenli egzersiz yapmak kan basıncını düşürür, inme riskini azaltır, kalp sağlığını geliştirir, kolesterolün ve kan şekerinin dengelenmesine yardımcı olur, stresi azaltır ve tüm bunlar beyin sağlığı ile birlikte vücudun diğer fonksiyonlarının daha verimli çalışmasını sağlar.
2. Beyin Gelişimi İçin Sağlıklı Beslenme
Doğru bir beslenme modeli vücudumuz için olduğu kadar beynimiz için de çok önemlidir. Örneğin meyve, sebze ve bitkisel protein kaynaklarını içeren Akdeniz tarzı bir beslenme modelini seçenlerde kognitif bozukluk ve demans riski diğerlerinden daha azdır. Ayrıca ceviz, keten tohumu ve özellikle yağlı balıklarda bulunan omega-3 yağ asitleri, beyne oksijen sağlayan dolaşım sisteminin işleyişini geliştirmekle birlikte, beyin hücrelerini çevreleyen zarların da işlevini artırır.
Öte yandan, beyni genç ve dinç tutmak için kötü yağlardan da kaçınmak gerekiyor. Çoğunlukla hayvansal besinlerde bulunan doymamış yağlar, hafıza ve öğrenme becerileri dahil tüm zihinsel işlevlerde azalmaya sebep olur. Bu zararlı yağlar beyne giden kan akışının yavaşlamasına neden olurken sinirlere oksijen taşınmasını da zorlaştırır.
Bitki bazlı olan tekli doymamış yağlar vücut için oldukça sağlıklıdır ve bunlar zihinsel fonksiyonları da destekler. Bunun için balık yağı, zeytinyağı, fındık yağı, avokado yağı gibi yağlar tüketmeye özen gösterin. Ayrıca D vitamini ve B vitamini içeren gıdalar ya da takviyeler de beyni dinç tutmak ve ilerleyen yaşlarda oluşabilecek Alzheimer riskini azaltmak için önemlidir.
3. Sağlıklı Beyin İçin Yeterli Uyku Şart!
Bir yetişkin için önerilen uyku süresi genellikle 7-8 saattir (yine de kişiden kişiye farklılık gösterebilir). Uyku sağlığımız için ve hatta beynin düzgün çalışması için yeterli uyku hayati önem taşır. Beyinde biriken serbest radikaller özel enzimler tarafından uykudayken temizlenir ve bu sayede sinir hücreleri tazelenir.
4. Beyni Genç ve Dinç Tutmak İçin Müzik Dinleyin
Müzik dinlemenin beyin gücünü artırabileceği teorisi uzun süredir tartışılmaktadır. Muhtemelen daha önce “Mozart Etkisi” kavramını duymuşsunuzdur. Yıllar önce ABD Wisconsin Üniversitesi’nde psikolog olan Frances Rauscher ve meslektaşları inanılmaz bir keşif yaptılar ve Mozart dinlemenin dinleyicilerde bilişsel gelişmeye yardımcı olduğunu fark ettiler.
Özellikle klasik müzik dinlemenin sözel akıcılık ve bilişsel yeteneği artırırken daha iyi odaklanmaya da yardımcı olduğu gözlenmiştir. Bu nedenle, beyin gücünü artırmak için her fırsatta bol bol müzik dinlemeye özen gösterin.
5. Yeni Şeyler Öğren-Yap!
Beyni güçlendirmenin en basit ve etkili yollarından biri de öğrenmeye devam etmektir. Nöronların büyüklüğü, yapısı ve aralarındaki bağlantılar öğrendikçe değişir ve gelişir. Seyahat etme, herhangi bir müzik aleti çalma, sosyal etkinliklere katılma, yeni bir dil öğrenme gibi çeşitli aktiviteler deneyebilirsiniz.
Ayrıca yeni kelimeler öğrenmek zihinsel uyarımı artırır. Yani kelimeler ve zekâ arasında güçlü bir bağlantı vardır ve beyin aktivitesinin artması için özellikle önemlidir. Öte yandan yeni tatlar ve kokular deneyebilir, işe-okula gitmek için farklı bir rota çizebilirsiniz. Kısacası rutinin dışına çıkın ve her zaman yeni şeyler yapmaya odaklanın.
6. Hafızanızı Zorlayın!
Eski bir fotoğraf albümünüz varsa bu albümü birkaç dakika inceleyin ve anılarınızla biraz vakit geçirin. Zihninizde tekrar beliren o anılar sinir hücrelerinizi hareke geçirir. Bu eşsiz yolculuk hafızanızı tazelerken, aynı zamanda beyin fonksiyonlarınızı da canlandırarak her zaman zinde olmanızı sağlar.
7. Beyin Jimnastiği
Zihin eğitimi egzersizleri beyninizi yaşlandıkça formda tutar. Yapılan araştırmalara göre zihinsel aktiviteler sinir hücreleri arasındaki bağlantıları uyarıyor ve hatta beynin yeni hücreler üretmesine ve gelecekte oluşabilecek hücre kaybına karşı bir koruma sağlıyor. Kitap okumak, bulmaca çözmek, resim ve diğer el sanatları ile ilgilenmek, matematik problemleri çözmek ve satranç gibi zekâ oyunları oynamak beyin gücünü ve aktivitesini artırmak için oldukça etkilidir.
En nihayetinde beyin gücünü artırmanın, beyni genç ve dinç tutmanın tartışmasız en etkili yolu, onu sık sık kullanmak ve her daim aktif tutmaktır!
